Het Eemien van Harting

128.000 tot 116.000 jaar geleden was een warme periode tussen twee ijstijden. Deze periode, het Eemien, dankt zijn naam aan de Utrechtse professor Pieter Harting (1812-1885).

Pieter Harting
Pieter Harting

Eemien betekenis

Harting herkende in een bepaalde grondlaag steeds resten van dezelfde zeeschelpjes en koppelde deze laag aan de tijdsperiode tussen de ijstijden. In 1875 publiceerde hij zijn beschrijving van het Eemien. De naam is afgeleid van een grondmonster uit de rivier de Eem bij Amersfoort. 

Schelpen met beschrijving en tekening, afkomstig uit een boring in Utrecht
Schelpen met beschrijving en tekening, afkomstig uit een boring in Utrecht

Warme Eemzee

Tijdens het Eemien lag de zeespiegel in Nederland waarschijnlijk een stuk hoger. Hierdoor was een deel van Nederland bedekt door een relatief warme zee. De schelpdieren, die Harting vond, leefden in deze Eemzee.

Balanus sp., een zeepok, op schelpfragmenten uit een boring in Utrecht
Balanus sp., een zeepok, op schelpfragmenten uit een boring in Utrecht

Het Nederlandse landschap

Jan Lorié (1852-1924) en zijn promotor Harting hebben met hun geologische onderzoek het Nederlandse historische landschap op de kaart gezet. De belangstelling naar het ontstaan van het Nederlandse landschap viel samen met diverse grondboringen in Nederland. Bij de zoektocht naar goed drinkwater en de aanleg van spoorwegen kwamen diepere bodemlagen aan de oppervlakte. Voor geologen was dit een uitgelezen kans om de diepere grondlagen te bestuderen. Met dit onderzoek werd een begin gemaakt met het verklaren van het huidige Nederlandse landschap.

Fossiele haaientand uit een boring in Utrecht
Fossiele haaientand uit een boring in Utrecht

Bekijk de collectieglimp over de hulp van schelpen bij onderzoek

Terug